Depresja – dlaczego ciągle nawraca?

---

Depresja jest zaburzeniem psychicznym, którego rozpowszechnienie z roku na rok wzrasta. Aktualnie jest na trzecim miejscu wśród jednostek chorobowych. Prognozy podają, że w 2020 roku będzie drugą po zaburzeniach układu krążenia, wśród przyczyn niepełnosprawności. Aktualnie dotyczy 11 -15% populacji, powodując silny dyskomfort psychiczny tych osób, wpływając ja jakość ich życia, relacji oraz nasilenie współwystępujących chorób. Dodatkową trudność dotyczącą depresji stanowi nawrotowość oraz lekooporność depresji, która jest związana z czynnikami o podłożu stresogennym, jak i biologicznym.

Etiologia zaburzeń depresyjnych jest wieloczynnikowa, a istotny aspekt w jej rozwoju oraz nawrotowości jest związany z rozwojem mobilizacji układu immunologicznego do gotowości prozapalnej. Proces ten w mediowany jest za pomocą cytokin prozapalnych, które przenikając barierę krew -  mózg wpływają na aktywację  szlaku kinureinowego, który powoduje wyczerpanie tryptofanu w szlaku katabolitów tryptofanu (TRYCATs). Generuje to wzrost aktywności procesów neurodegeneracyjnych oraz  wpływ na metabolizm wielu neuroprzekaźników takich jak: serotonina, dopamina, glutaminian, poprzez wpływ na ich syntezę, uwalnianie i wychwyt zwrotny.

Za główną przyczyną wystąpienia depresji oraz jej nawrotowości uważany jest stres, szczególnie ostry oraz przewlekły oraz rozpoznanie zaburzeń o podłożu zapalnym, autoimmunologicznym, np. reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczyca. Występujący wówczas wzrost aktywacji osi HPA (podwzgórze – przysadka – nadnercza) powoduje wzrost osoczowego stężenia cytokin prozapalnych (IL-1B, IL-6, INF-gamma, TNF-alfa). Wpływa to, na swoistego rodzaju stan ciągłej gotowości prozapalnej organizmu. Zaburzona regulacja biologiczna występuje jako ośrodkowa manifestacja o charakterze zaburzeń depresyjnych. Wpływają one na mniejszą zdolność radzenia sobie ze stresem oraz wzrost podatności w przyszłości na ponowne wystąpienie epizodu.

Proces ten jest związany z zaburzoną współpracą organizmu z układem limbicznym z ciałem migdałowatym i hipokampem oraz korą przedczołową. Osoby z depresją, u których występuje wzrost gotowości prozapalnej organizmu wykazują utrwaloną nadmierną reakcję na bodźce negatywne, co wpływa na nasilenie występujących objawów oraz wystąpienie kolejnych epizodów depresji. Współzależność ta podkreśla nie tylko złożoność procesu rozwoju i przebiegu depresji, ale także jego wieloaspektowość. Wczesne rozpoznanie i leczenie ma istotny wpływ na jej przebieg, ale także na współwystępujące zaburzenia somatyczne.